ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ:





Δευτέρα 15 Απριλίου 2024

ΑΓΙΟΓΡΑΦΙΑ ΚΑΙ ΑΓΝΟΤΗΤΑ

+++

 

ΑΓΙΟΓΡΑΦΙΑ ΚΑΙ ΑΓΝΟΤΗΤΑ
 
 
...Κάποια στιγμὴ μὲ χαιρέτησε ἕνας νεαρὸς ἁγιογράφος, τὸν ὁποῖο εἶχα γνωρίσει παλαιότερα, ὅταν εἶχα ἐπισκεφθεῖ γιὰ πρώτη φορὰ τὴν χώρα. Ἀφοῦ ἀνταλλάξαμε τὰ συνηθισμένα, τὸν ρώτησα πῶς πάει ἡ Ἁγιογραφία. - Δὲν ἁγιογραφῶ, μοῦ ἀπάντησε καὶ ἔσκυψε τὸ κεφάλι. - Πῶς ἔτσι, ἀπόρησα, διότι γνώριζα πὼς ἀπὸ τὴν ἐργασία αὐτὴ ἐξοικονομοῦσε τὰ πρὸς τὸ ζεῖν ἀναγκαῖα. - Δὲν μὲ ἀφήνει ἡ μητέρα μου, εἶπε καὶ κοκκίνισε ἐλαφρά. - Γιατί; ἐξέφρασα τὴν ἀπορία μου. Τότε ὁ νεαρὸς μοῦ εἶπε ἐξομολογητικῶς: - Διότι τελευταῖα δὲν ἔχω ῾῾καθαρὴ᾿᾿ ζωή καὶ ἡ μητέρα μου τὸ γνωρίζει. Γι’ αὐτὸ μοῦ εἶπε πὼς ἀφοῦ εἶναι ἔτσι τὰ πράγματα, δὲν θὰ πρέπει νὰ ἁγιογραφῶ ἕως ὅτου μετανοήσω καὶ διορθώσω τὴν ζωή μου...
 
 
 
 
+++

ΑΓΙΟΛΟΓΙΟΝ, 2 ΑΠΡΙΛΙΟΥ

 +++

 

 


 

+++

Σάββατο 13 Απριλίου 2024

Παρασκευή 12 Απριλίου 2024

ΑΓΙΟΛΟΓΙΟΝ, 30 ΜΑΡΤΙΟΥ

 +++

 

 



 

+++

ΨΗΓΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΥΡΑΝΟΔΡΟΜΟ ΚΛΙΜΑΚΑ (ΑΓ. ΙΩΑΝΝΟΥ ΤΗΣ ΚΛΙΜΑΚΟΣ)

+++



Μνήμη: Κυριακὴ Δ΄ τῶν Νηστειῶν
καὶ 30η Μαρτίου



Ο ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΣΙΝΑΪΤΗΣ:
Ο ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ ΤΗΣ «ΚΛΙΜΑΚΟΣ»
 
      ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου – Καθηγητού 


         Η Δ΄ Κυριακή των Νηστειών είναι αφιερωμένη σε μια μεγάλη ασκητική, πατερική  και πνευματική μορφή της Εκκλησίας μας, στον άγιο Ιωάννη το Σιναΐτη, ο οποίος μας είναι καλλίτερα γνωστός ως άγιος Ιωάννης της Κλίμακος, από το ομώνυμο περισπούδαστο σύγγραμμά του.


Η προβολή και η τιμή του αγίου αυτού άνδρα κατά την Αγία και Μεγάλη Τεσσαρακοστή κρίθηκε επιβεβλημένη από τους Πατέρες. Το περίφημο σύγγραμμά του, θεωρήθηκε ως εξαιρετικό μέσο πνευματικής καθοδήγησης για τους αγωνιζόμενους πιστούς. Αλλά και η οσιακή του μορφή αποτελεί παράδειγμα αγώνα κατά των ψυχοκτόνων  παθών μας αυτή την ιερή περίοδο. 
 
     Γεννήθηκε στην Παλαιστίνη, κατ’ άλλους στη Συρία, περί το 523 από πλούσια, ευγενή και ευσεβή οικογένεια. Οι γονείς του φρόντισαν να του δώσουν σπουδαία εκπαίδευση. Περισσότερο όμως φρόντισαν να του μεταδώσουν τη δική τους ευσέβεια και πίστη στο Θεό. Κοντά σε πνευματικούς δασκάλους σπούδασε σε βάθος τη θεολογία της Εκκλησίας μας. Του άρεσε να μελετά με πάθος τις άγιες Γραφές και τα συγγράμματα των μεγάλων Πατέρων της Εκκλησίας μας.  Από πολύ μικρός αγαπούσε την άσκηση και γι’ αυτό νέος όντας αποσύρθηκε στην έρημο του Σινά, κοντά στον φημισμένο ερημίτη και πνευματικό δάσκαλο Μαρτύριο και εκάρη μοναχός. Έζησε κοντά στον άγιο ασκητή τέσσερα χρόνια διδασκόμενος τις αρετές και τους τρόπους επίτευξης της προσωπικής κάθαρσης, σημειώνοντας τεράστια πνευματική πρόοδο. Η φήμη του δεν άργησε να διαδοθεί ώστε στο ερημητήριό του έτρεχε πλήθος μοναχών και λαϊκών να τον συμβουλευθούν. Μάλιστα είχε αποκτήσει και τη φήμη του θαυματουργού, ο οποίος με την προσευχή του έκανε πολλά θαύματα. Εκεί έζησε για δεκαεννιά χρόνια. Κατόπιν εγκαταβίωσε στη Μονή του Θωλά. Όταν κοιμήθηκε ο ηγούμενος της σεβάσμιας Μονής της Αγίας Αικατερίνης Σινά, οι μοναχοί τον ανάδειξαν ηγούμενο, όπου τους ποίμανε για λίγα χρόνια και γι’ αυτό πήρε και την ονομασία Σιναΐτης. Η νοσταλγία όμως της ερημικής ζωής τον οδήγησε να αφήσει την Μονή και να φύγει ξανά στην έρημο, όπου έμεινε ως την κοίμησή του, ασκούμενος, προσευχόμενος και συγγράφοντας τα περισπούδαστα βιβλία του «Κλίμαξ» και «Λόγος προς τον Ποιμένα».


Κοιμήθηκε το 606 και η Εκκλησία τιμά τη μνήμη του στις 30 Μαρτίου, ημέρα της κοίμησής του και ιδιαιτέρως την Δ΄ Κυριακή των Νηστειών. 
 
      Ήταν σοφός άνθρωπος και προπαντός μεγάλος ασκητής, εφάμιλλος του μεγάλου Αντωνίου, αγίου Ευθυμίου και αγίου Σάββα. Γύρω από τον μεγάλο αυτό δάσκαλο ασκητή συγκεντρώθηκαν πολλές χιλιάδες μοναχοί, παίρνοντας από αυτόν μαθήματα πνευματικού αγώνα. Για να μπορούν οι μοναχοί να έχουν καταγραμμένες τις σοφές διδαχές και παραινέσεις του, τις κατέγραψε στα προαναφερόμενα συγγράμματά του.
       

Η «Κλίμαξ», που σημαίνει σκάλα, είναι το πρώτο και σπουδαίο σύγγραμμά του, διότι το περιεχόμενό του, ως νοητή σκάλα, ανεβάζει κλιμακωτά τον ασκούμενο άνθρωπο στην κορυφή των αρετών. Περιέχει τριάντα λόγους σε αντίστοιχες αρετές. Αρχίζει από τις αρετές, οι οποίες εύκολα αποκτώνται και έχουν κυρίως πρακτικό χαρακτήρα, και προχωρεί στις δύσκολες και υψηλές αρετές, οι οποίες έχουν θεωρητικό χαρακτήρα. Ο άγιος Ιωάννης αποδεικνύεται βαθύτατος γνώστης της ανθρώπινης ψυχής, όταν η επιστήμη της ψυχολογίας ήταν άγνωστη και ως έννοια. Με θαυμαστό τρόπο, ανατέμνει την ανθρώπινη ψυχή και προσπαθεί να εντοπίσει τις αμαρτωλές έξεις της και τις καταβολές, ώστε να την θεραπεύσει και να τη θωρακίσει από την ψυχοκτόνο δράση της αμαρτίας και του κακού. Γνωρίζει πως στην ανθρώπινη ψυχή υπάρχουν βαθμίδες κάθαρσης από τα πάθη και επίσης βαθμίδες απόκτησης των αρετών. Γι’ αυτό και ιεραρχεί με καταπληκτικό τρόπο την κάθαρση και την απόκτηση αρετών, ώστε να γίνεται με τον πλέον ενδεδειγμένο τρόπο. Έστω για παράδειγμα: αρχίζει με τις αρετές της μετάνοιας, της υπακοής, της μνήμης του θανάτου, για να αποκολλήσει τον άνθρωπο από την αμαρτία και προχωρεί σε υψηλές αρετές, όπως τις διακρίσεως, της ησυχίας, της απάθειας, της ταπεινοφροσύνης κλπ. Οι απόκτηση των αρετών είναι έτσι ταξινομημένες στο ιερό σύγγραμμα, ώστε η κάθε αρετή να προϋποθέτει την προηγούμενη και αυτή να είναι προϋπόθεση για την επόμενη! Μεγαλύτερη ηθική τελειότητα από αυτή δεν έχει γραφεί ακόμη ως τώρα!
    
 
Η «Κλίμαξ» είναι γραμμένη σε υπέροχη λόγια και κομψή ελληνική γλώσσα, καλοδουλεμένη και με μελωδικότητα. Έχει διαύγεια σκέψεων, γλαφυρότητα, παραστατικότητα, πλούτο εκφράσεων, επιτυχημένες παρομοιώσεις, ζωηρές εικόνες, ώστε να παρουσιάζει τον ιερό συγγραφέα της ως έναν σπάνιο χειριστή της ελληνικής γλώσσας και σκέψεως.
      

Αλλά και το δεύτερο μικρό του σύγγραμμα «Λόγος  προς τον Ποιμένα», είναι μια βαθυστόχαστη πραγματεία – οδηγό για όσους έχουν επωμισθεί την ευθύνη να ποιμαίνουν ανθρώπινες ψυχές.   
    
      Τα υπέροχα κεφάλαια του βιβλίου της «Κλίμακος» είναι ένα από τα προσφιλή και ωφέλημα αναγνώσματα των πιστών αυτή την κατανυκτική περίοδο. Ανήκει στα λεγόμενα νηπτικά κείμενα και απευθύνεται τόσο στους μοναχούς, όσο και στους κοσμικούς και συμπληρώνει τον θαυμαστό πλούτο της εκκλησιαστικής μας γραμματείας.


Όσοι αισθανόμαστε την ανάγκη να αγωνιστούμε κατά των παθών μας, την κάθαρση του κακού εαυτού μας και την πνευματική μας πρόοδο, είναι ενδεδειγμένο να εντάξουμε τα συγγράμματα του αγίου Ιωάννου στα αναγνώσματά μας. Οι σοφές παραινέσεις του μεγάλου πνευματικού δασκάλου θα αποτελέσουν πολύτιμο πνευματικό οδηγό για κλιμακωτή κατάκτηση αρετών, ώστε να αξιωθούμε να υποδεχτούμε τον Αναστάντα Κύριο, καθαροί από τους ρύπους της αμαρτίας και τη φθορά του κακού.


ΨΗΓΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΥΡΑΝΟΔΡΟΜΟ ΚΛΙΜΑΚΑ


 (Ἀπὸ τοὺς Λόγους Περὶ Διακρίσεως, Προσευχῆς καὶ Ἀγάπης)



 

Μὴ σοφίζου ἐν εὐχῇ σου ῥήμασι· παίδων γὰρ πολλάκις ἁπλᾶ ψελλίσματα καὶ ἀποίκιλα τὸν Πατέρα αὐτῶν, τὸν ἐν τοῖς Οὐρανοῖς ἐθεράπευσαν.

Μὴν ἐπιτηδεύεσαι τὰ λόγια τῆς προσευχῆς σου. Διότι πολλὲς φορὲς
τὰ ἁπλὰ καὶ ἀνεπιτήδευτα ψελλίσματα τῶν μικρῶν παιδιῶν
εὐχαρίστησαν καὶ ἱκανοποίησαν τὸν Οὐράνιο Πατέρα τους.



Μὴ πολυλογεῖν ἐπιχείρει, ἵνα μὴ πρὸς ζήτησιν λόγων διασκεδασθῇ ὁ νοῦς.
Εἶς λόγος τελωνικὸς τὸν Θεὸν ἐξιλεώσατο·
καὶ ἓν ῥῆμα πιστὸν τὸν λῃστὴν διέσωσε...


Μὴ ζητῆς νὰ λέγης πολλὰ στὴν προσευχή σου, γιὰ νὰ μὴ διασκορπισθῆ ὁ νοῦς σου, ἀναζητώντας λόγια. Ἕνας λόγος τελωνικὸς ἐξιλέωσε τὸν Θεὸ
καὶ
ἕνας λόγος πίστεως ἔσωσε τὸν ληστή.


Ὁ ἀγαπῶν τὸν Κύριον, τὸν ἀδελφὸν αὐτοῦ προηγάπησεν.
Ἀπόδειξις γὰρ τοῦ προτέρου τὸ δεύτερον.

Ἐκεῖνος ποὺ ἀγαπᾶ τὸν Κύριον, ἔχει προηγουμένως ἀγαπήσει τὸν ἀδελφό του.
Διότι τὸ δεύτερο εἶναι ἀπόδειξις τοῦ πρώτου.



Ὁ ἀγαπῶν τὸν πλησίον οὐδέποτε καταλαλούντων ἀνέξεται·
ὡς ἀπὸ πυρὸς μᾶλλον δὲ ἀποφεύξεται.


Ἐκεῖνος ποὺ ἀγαπᾶ τὸν πλησίον του, ποτὲ δὲν θὰ ἀνεχθῆ ἀνθρώπους

ποὺ καταλαλοῦν, ἀλλὰ μᾶλλον θὰ φύγη μακρυὰ ἀπὸ αὐτοὺς σὰν ἀπὸ φωτιά...



+++